ANALIZA ksiąg parafii jezierskiej z lat 1831-1840 (chrzty)

Opracował: Piotr Paweł CYPLA

W latach 1831-1840 (10 lat) w parafii Matki Boskiej Różańcowej w Jeziorach urodziło się łącznie 1 022 dzieci, w tym: 564 płci męskiej i 458 płci żeńskiej. Odnotowano narodziny 4 par bliźniąt. Narodzonych ze związków małżeńskich odnotowano 957, a z „nieprawego łoża” – 65 dzieci. Na łączną liczbę chrztów, 1 020 odbyło się w obrządku rzymsko-katolickim oraz 2 w obrządku greko-katolickim (unickim). Chrzty/bierzmowania unickie celebrowali parochowie z cerkwi unickich: kozłowickiej i żydomlańskiej.

Przez analizowany okres w księgach chrztów spisano 1 014 aktów chrztów/urodzin dwóch wyznań, w tym:

  • 1831 rok – 62 akty (2 akty podwójne dotyczące narodzin bliźniąt)
  • 1832 rok – 90 aktów (1 akt podwójny dotyczący narodzin bliźniąt)
  • 1833 rok – 79 aktów
  • 1834 rok – 111 aktów
  • 1835 rok – 107 aktów
  • 1836 rok – 113 aktów (2 akty podwójne dotyczące narodzin bliźniąt)
  • 1837 rok – 117 aktów (2 akty podwójne dotyczące narodzin bliźniąt)
  • 1838 rok – 113 aktów
  • 1839 rok – 114 aktów
  • 1840 rok – 116 aktów (1 akt podwójny dotyczący narodzin bliźniąt)

Odnotowano 34 przypadki chrztów „uzupełniających” odbytych z dużym opóźnieniem,
np. troje dzieci małżeństwa ROMER urodzonych w latach 1819-1823 zostało ochrzczonych „z olejów” dopiero w 1832 roku. W większości przypadków chrzczone „z olejów” dzieci były wcześniej ochrzczone „tylko z wody” w cerkwiach unickich: jezierskiej, żydomlańskiej, hubińskiej, kozłowickiej, skidelskiej i łuńskiej. We wszystkich przypadkach były to dzieci szlacheckie.

W aktach zapisywano stan społeczny rodziców dziecka/dzieci. Do niższego stanu zaliczono łącznie 548 rodzin, w tym:

  • sławetni – 56
  • profesji wojskowej – 3
  • pracowici – 489 (w 10 przypadkach nie określono statusu społecznego rodziców – prawdopodobnie byli to pracowici)

Na łączną liczbę 548 zapisów dotyczących narodzin dzieci niższego stanu, wszystkie zostały ochrzczone w obrządku rzymskokatolickim.

Do stanu wyższego zaliczono łącznie 474 rodziny, w tym:

  • wielmożni – 1
  • urodzeni – 464
  • odnodworcy (szlachta) – 9

Na łączną liczbę 474 zapisów dotyczących narodzin dzieci wyższego stanu 472 zostało ochrzczonych w obrządku rzymskokatolickim, a 2 w obrządku greko-katolickim.

W tym miejscu można odnaleźć listę nazwisk i nazw miejscowości występujących w aktach z lat 1831-1840.

W latach 1831-1840 w parafii jezierskiej posługę kapłańską (pleban/administrator kościoła jezierskiego, wikary) prowadzili następujący księża katoliccy:

  • ks. SZYMBORSKI Antoni: w okresie 4 I 1831 – 30 IV 1833 roku
  • ks. SZADZIEWICZ Piotr: w okresie 25 VI 1833 – 20 X 1835 roku
  • ks. MICHAŁOWSKI Andrzej (wikary): w okresie 3 XI 1835 – 30 XII 1840 roku
  • ks. WORONOWICZ Euzebi (wikary): w okresie 19 III 1835 – 25 II 1837 roku
  • ks. SOKOŁOWSKI Antoni: w okresie 20 II 1834 – 20 XII 1835 (kapelan kotrzański
    i kaszubiński); 15 III 1837 – 17 XII 1837 (wikary jezierski); 2 V 1838 – 16 VI 1838 roku (ponownie jako kapelan kotrzański i kaszubiński)
  • ks. SŁOMINSKI Marcin: w okresie 6 III 1838 – 7 VIII 1838 roku
  • ks. NOWICKI Nikodem (wikary): w okresie 13 II 1838 – 6 VI 1838 roku

Posługi okazjonalne (w zastępstwie) prowadzili księża:

  • ks. ŁUKASZEWICZ Andrzej (wikary jezierski) – tylko od 1-17 I 1839 roku
  • ks. GIRULSKI Stanisław (pleban hożyski)
  • ks. IMSZENIK Jan (wikary skidelski)
  • ks. JAWCZYK Justyn (karmelita bosy)
  • ks. KISTOWICZ Józef (wikariusz grodzieński).

Wśród parochów unickich dokonujących chrztów/bierzmowań w obrządku greko-katolickim w kościele jezierskim w latach 1831-1840 można wymienić:

  • ks. SAWASZKIEWICZ Jan (cerkiew żydomlańska)
  • ks. POPŁAWSKI Michał (cerkiew kozłowicka)

Powrót do spisu

Related Images: